|
Gebelik tümüyle fizyolojik bir olaydır...
Anne adaylarının büyük bir kısmı hiç bir sorun yaşamadan
sağlıklı bir gebelik dönemi geçirir ve tümüyle normal bir bebek sahibi
olurlar. Biz kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanlarının varolma nedeni
sorunsuz seyreden bir gebeliğe müdahalede bulunmak değil, sorunu erken dönemde
saptamak ve geriye dönüşümü olmayan bir aşamaya gelmeden gidermeye çalışmaktır.
Yüz yıl önce "kadere" bağlanan anne ve bebek ölümleri, sakat veya
ölü bebek doğurma gibi olayların önemli bir kısmı artık kontrol edilebilir
hale gelmiştir. Günümüzde anne adayının gebelikte veya doğumda ölmesi, bebeğin
rahim içinde ölmesi ya da sakat doğması her geçen günle birlikte giderek
azalmaktadır. Bu azalmanın daha da devam etmesi için en önemli şart anne
adaylarının hiç bir şikayetleri olmasa bile düzenli olarak
antenatal kontrollere devam etmeleridir.
Gebelik dönemi boyunca şikayeti olmadığı için hiçbir
şekilde uzman hekimle karşılaşmayan bir anne adayı büyük olasılıkla sağlıklı
bir gebelik yaşayacak ve sağlıklı bir bebek sahibi olacaktır. Ancak gebelik
dönemince hiç bir belirti vermeyen veya uzun bir bekleme döneminden
sonra ortaya çıkabilen çok sayıda tıbbi durum sözkonusudur. Bunların
sonucunda erken dönemde teşhis edildiğinde kolay bir şekilde tedavi
edilebilecek çok sayıda hastalık için geç dönemde yapılabilecekler kısıtlı
olacak ve anne adayı ve/veya bebek sağlığını tehlikeye sokan durumlar
ortaya çıkacaktır.
Hiçbir şikayet yaratmamasına rağmen sağlıksız giden bir gebeliğin
çok sayıda örneği vardır:
Erken gebelik döneminde dış
gebelik ve mol
gebeliği olguları hiçbir belirti
vermeyebilir. Bu iki durum da erken tanı konduğunda başarıyla tedavi
edilebilen tanı geciktiğinde ise tedavinin güçleşmesine neden olan normaldışı
gebelik şekilleridir. Bu dönemde yapılan basit bir muayene ve ultrason
incelemesi normaldışı seyreden gebeliğin tanısını koymak ve önlem almak için
yeterlidir.
Erken gebelik döneminde karında ölen bir bebek
yaklaşık iki hafta boyunca anne adayına hiçbir rahatsızlık vermeyebilir. Bu
dönem sonunda ise aşırı kanama şikayeti ortaya çıkabilir veya ölmüş olan
bebekten salgılanan bazı maddeler anne adayının kanına geçerek tüketim koagulopatisi
("zehirlenme") dediğimiz olaya neden olabilir.
İdrar yolunda özellikle gebelik döneminde bazı
bakteriler hiç bir belirti vermeden sinsi bir şekilde üreyebilirler. Bu
durumun basit bir idrar kültürü tetkikiyle ortaya çıkarılması büyük önem taşır.
Zira bu belirti vermeyen dönemde bakteriler kolay bir şekilde vücuttan
uzaklaştırılarak ciddi enfeksiyonlar ortaya çıkmadan önlem alınmış olur.
Ateşle
seyreden idrar yolu enfeksiyonları hem bebek hem de anne adayı için ciddi tehlikeler oluşturabilir.
Doğduğunda yaşaması kesinlikle mümkün olmayacak
kadar sakat ya da normal bir yaşam sürdüremeyecek derecede bedensel sakatlığı
bulunan bir bebek (anensefali-bebeğin beyin dokusunun gelişmemesi olgularında
olduğu gibi) erken dönemlerde yapılan bir ultrason incelemesiyle teşhis edilebilir ve bu gebelik anne adayını
riske sokmadan sonlandırılabilir. Bu inceleme yapılmadığında ise bebek
sakat olmasına rağmen gebelik sonuna kadar gidebilir. Bu bebek doğduğunda
ya erken dönemlerde ölür ya da yaşadığı sürece aile ve toplum için ciddi
bir problem kaynağı oluşturabilir. Prenatal
Tanı sınırları giderek genişleyen yeni bir
bilim dalı olarak anne adaylarının hizmetindedir.
Preeklampsi
("gebelik zehirlenmesi")denen klinik
tablo tam olarak ortaya çıkıp tüm sistemleri etkilemeye başlamadan önce yapılabilecek
çok şey vardır. Basit bir tansiyon ölçümüyle ve bazı basit testlerle erken
dönemlerde saptanabilen ve tedavisi mümkün olan bu durum belirti vermeye başladığı
andan itibaren daha zor tedavi edilebilir bir aşamaya gelmiş demektir. Anne
adayının ve bebeğin hayatını ciddi bir şekilde riske sokan bu durumun erken
tanısı için hiç bir şikayetiniz olmasa bile düzenli olarak antenatal
kontrollere gitmelisiniz.
Gebeliğinizin tanısı konar konmaz kontroller başlamalıdır.
Gebe olduğunuz anlaşıldıktan hemen sonra doktor
kontrollerinize başlamalısınız. Bu kontroller tümüyle normal seyreden bir
gebelikte ilk başlarda aylık, 28. gebelik haftasından 36. gebelik haftasına
kadar iki haftalık, daha sonra da doğum yapana kadar haftalık olmalıdır.
Kontrollerinize düzenli olarak gittiğinizde gebelikle ilgili normaldışı
durumlar ortaya çıktığında erken tanı ve tedavi yöntemlerinden
sonuna kadar faydalanma şansını elde edeceksiniz.
Doktor kontrolüyle saptanabilecek ve erken dönemde
tedavi edilebilecek normaldışı durumlar yukarıdakilerle sınırlı değildir.
Her geçen gün gebelik ve doğumun yeni bir sırrı keşfedilmekte ve anne adayı
ve bebeğin sağlıklı olarak yaşamlarını devam ettirebilmeleri için yapılabilecek
tıbbi yardım imkanları artmaktadır.
Yardım hemen yakınınızda sizi bekliyor...
Yeter ki geç kalmayın.
|
